Mentionsy

S01E04 Rolnicy na granicy. Wojna w Ukrainie w cieniu polskich protestów

„Centralnie o Wschodzie” – tak brzmi dewiza podcastu „Blok wschodni”, który prowadzą Paulina Siegień i Wojciech Siegień.

Druga rocznica pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę przeszła w Polsce w cieniu protestów rolników, którzy blokują granicę polsko-ukraińską. To już kolejna grupa zawodowa po przewoźnikach, która wykorzystuje blokadę granicy jako sposób nacisku na rząd i wymuszenie korzystnych dla siebie decyzji. Postulaty polskich rolników nie dotyczą jedynie ograniczenia importu produkcji rolnej z Ukrainy, na którą Polska nałożyła embargo jeszcze w kwietniu ubiegłego roku. Blokując transport towarów pomiędzy krajami, postulują także odrzucenie unijnego Zielonego Ładu. Do rolników dołączają tymczasem kolejne grupy protestujących: myśliwi, pszczelarze, NSZZ Solidarność.

W naszym podcaście łączymy się na początku z reportażystką i wolontariuszką Kateryną Pryszczepą, która opowie nam z ukraińskiej perspektywy o doświadczeniach z przejść granicznych. Rolnicze protesty, pomimo deklaracji organizatorów, negatywnie wpływają na płynność dostaw towarów niezbędnych na froncie, a więc realnie przekładają się na zwiększenie śmiertelności ukraińskich żołnierzy.

Przyjrzymy się również bliżej dyskursowi wypracowanemu wokół rolniczych blokad. Narracja o zatrutym jedzeniu, które podstępnie zalewa Polskę, trafiając niepostrzeżenie na stoły niczego nieświadomych polskich konsumentów to niepokojąco populistyczna opowieść, której korzeni George Monbiot szuka w XX-wiecznych totalitaryzmach.

My proponujemy mówienie o tym, co się dzieje pomiędzy Polską i Ukrainą w kategoriach granicyzacji. Rozumiemy to pojęcie jako pewien dyskurs, w którym nadrzędną wartością jest szczelność granicy, stojąca w hierarchii wyżej niż prawo. To dyskurs wypracowany przez Prawo i Sprawiedliwość podczas kryzysu humanitarnego na granicy polsko-białoruskiej, przejęty obecnie i twórczo rozwijany przez nową ekipę rządzącą i prawicowe organizacje społeczne na innej wschodniej granicy Polski. Granicyzacja jest bowiem silnie wpisana w geografię. Obowiązek szczelności dotyczy wschodniej granicy, bo to stamtąd tradycyjnie przychodzi zagrożenie dla narodu polskiego. Tymczasem nasza północna granica, na której graniczymy bezpośrednio z rosyjskim agresorem pozostaje bodaj najspokojniejsza granicą zewnętrzną w Unii Europejskiej.

BLOK WSCHODNI
„Centralnie o Wschodzie” – tak brzmi dewiza podcastu „Blok wschodni”, który prowadzą Paulina Siegień i Wojciech Siegień. O państwach, które leżą na wschód od Polski, chcemy mówić centralnie, bo uważamy, że tam dzisiaj decyduje się przyszłość Europy i demokracji. Dlatego naszą uwagę kierujemy w stronę Ukrainy, która zmaga się z otwartą i niesprowokowaną rosyjską agresją. Ale będziemy odwiedzać także inne państwa, które w wyniku rosyjskiej wojny przeciwko Ukrainie stanęły na geopolitycznym rozdrożu i szukają odpowiedzi na pytanie o swoje miejsce na mapie międzynarodowych sojuszy.