Mentionsy

Historia i podróże w Miejsca Nieoczywiste
22.01.2025 05:30

Pierwsza polska encyklopedia przyrody i Jan Jonston (Podcast, Odcinek #125)

Theatrum Universale Historiae Naturalis to monumentalne dzieło Jana Jonstona, napisane w języku łacińskim – uniwersalnym środku komunikacji naukowej XVII wieku. Prace nad kompendium, obejmującym całość ówczesnej wiedzy zoologicznej, trwały przez większą część lat czterdziestych XVII wieku.

Jonston przedstawił opisy ponad tysiąca gatunków zwierząt, podzielonych na sześć grup według klasyfikacji epoki: wodne zwierzęta "bezkrwiste" (dzisiejsze bezkręgowce wodne), owady (w tym pajęczaki), ryby i inne wodne kręgowce, węże, ptaki, czworonogi oraz smoki. Każdej grupie poświęcił osobną część, systematyzując opisy według środowiska życia i strategii pokarmowej.

Dzieło bazuje na cytatach z autorytetów – encyklopedystów, przyrodników, lekarzy, podróżników, historyków i poetów, a własne obserwacje autora zajmują w nim marginalne miejsce. Smoki oraz inne istoty magiczne, choć opisane w kontekście realnych gatunków, miały najpewniej symboliczne lub poetyckie pochodzenie, odzwierciedlając wyobrażenia epoki.


Wirtualna kawa: ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Postaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠

Wsparcie kanału: Miejsca Nieoczywiste - Suppi by Patronite

Przygotowując podcast o Bytomiu Odrzańskim, chciałem początkowo połączyć go z Janem Johnstonem, wszak był z nim związany. Jednak nie zmieścił mi się ze względu na kota. Potem chciałem o nim opowiedzieć jako postaci na środę. Również nie wyszło. I w sumie dobrze, dlatego dziś zapraszam na pełną opowieść o Janie Johnstonie i pierwszej polskiej encyklopedii. Ryszard Kapuściński powiedział, wszak istnieje coś takiego jak zarażenie podróżą i jest to rodzaj choroby w gruncie rzeczy nieuleczalne...

Search in Episode Content

Enter a search term to find specific content in this episode's transcription