Mentionsy

O „Chmurach” Arystofanesa. Debata wokół nowego tłumaczenia

„Chmury” zajmują szczególne miejsce wśród starożytnych tekstów poświęconych Sokratesowi. To jedno z najbardziej znanych dzieł Arystofanesa, który osobę słynnego greckiego filozofa postanowił ukazać w odmienny sposób od pozostałych świadectw starożytności. O komediowym wizerunku Sokratesa, kontekstach jego obecności w polis oraz o nowym tłumaczeniu „Chmur” dyskutować będą znakomici rozmówcy. Serdecznie zapraszamy do udziału w debacie.  

W debacie udział wzięli: 

➤ Dariusz Karłowicz (Teologia Polityczna); 

➤ Mikołaj Szymański (Uniwersytet Warszawski); 

➤ Olga Śmiechowicz (Uniwersytet Jagielloński, autorka nowego przekładu „Chmur”); 

➤ Debatę poprowadzi Tomasz Herbich z Teologii Politycznej.  

Wizerunek Sokratesa, który wyłania się z tekstu komedii najwybitniejszego greckiego komediopisarza, jest odmienny zarówno od tego, który został utrwalony w dialogach Platona, jak i od obrazu znanego z pism sokratycznych Ksenofonta – autorów najważniejszych świadectw na temat słynnego greckiego filozofa. Podczas gdy np. Platon czynił głównym rozmówcą swoich dialogów Sokratesa dlatego, że zaliczał siebie do grona jego uczniów, a swoją filozofię wiązał bezpośrednio z wpływem, jaki wywarł na niego ateński filozof, Arystofanes sięga do postaci Sokratesa z przyczyn bardziej prozaicznych.  Jak zauważa Olga Śmiechowicz w komentarzu opublikowanym w nowym wydaniu „Chmur”, komediopisarz „potrzebował postaci, którą publiczność łatwo będzie mogła zidentyfikować – ekscentrycznego dziwaka zaczepiającego przechodniów, o którym z pewnością krążyło wiele dowcipów”: „Sofiści, których Arystofanes tak zaciekle atakował, udzielali prywatnych lekcji w domach klientów, na ulicach pozostawali anonimowi. Nie zwracali na siebie aż tak dużej uwagi – w przeciwieństwie do Sokratesa obdarzonego osobowością o dużym potencjale komediowym”.  

***  

Nowe tłumaczenie „Chmur” autorstwa doktor Olgi Śmiechowicz, ukazało się staraniem Teologii Politycznej w serii „Biblioteka Klasyczna”. Jest ono poprzedzone obszernym komentarzem naukowym i stanowi istotne uzupełnienie wydanych do tej pory nowych tłumaczeń dzieła Platona i Ksenofonta. Podobnie, jak w innych tomach „Biblioteki Klasycznej” w publikacji oprócz komentarza i polskiego przekładu znajdzie się także grecki tekst dialogu oraz obszerna bibliografia.  

_______  

Debata została dofinansowana ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury