Mentionsy

186. Korzenie Holokaustu, cz. 6: akcja „Reinhardt” - dr Maciej Kozłowski

Wykład dr. Macieja Kozłowskiego [18 maja 2020]

Dr Maciej Kozłowski podczas ostatniego wykładu z cyklu, którego tematem były korzenie Holokaustu, opowiada o przebiegu ostatniej fazy Zagłady, w trakcie której Niemcy w zorganizowany sposób wymordowali większość europejskich Żydów. Szczególne miejsce podczas prelekcji ma akcja „Reinhardt“, w ramach której w okresie 1942-1943 naziści eksterminowali Żydów z terenu Generalnego Gubernatorstwa. Historyk podczas wykładu omawia również akcje oporu wobec Holokaustu, jak bunt w Sobiborze czy działalność „Żegoty”. Mówi również o współudziale Polaków w mordowaniu Żydów.

Dr Maciej Kozłowski podczas wykładu opowiada o ostatniej fazie Holokaustu, w trakcie której Niemcy w zorganizowany sposób wymordowali większość europejskich Żydów. Miejscem kaźni były obozy koncentracyjne, które naziści zbudowali w większości na terenie Polski (Bełżec, Sobibór, Treblinka, Majdanek, Oświęcim-Brzezinka). Historyk podczas prelekcji relacjonuje, jak przebiegała akcja „Reinhardt“, w której w okresie 1942-1943 Niemcy eksterminowali Żydów z obszaru Generalnego Gubernatorstwa. Dowódcą operacji był szef SS i policji dystryktu lubelskiego Odilo Globocnik, zaś szefem sztabu Hermann Höfle. Dzięki tzw. telegramowi Höflego, który w 2000 roku historycy odkryli w odtajnionych archiwach brytyjskich, znana jest liczba Żydów, którzy zostali zamordowani w poszczególnych obozach śmierci.

Dr Kozłowski opowiada również o oporze wobec masowej eksterminacji Żydów. Historyk szerzej omawia bunt w Sobiborze, do którego doszło w październiku 1943 roku. W jego wyniku na wolność wydostało się kilkuset Żydów, z czego kilkudziesięciu dotrwało w ukryciu do końca wojny. Dr Kozłowski przedstawia również postać Zofii-Kossak-Szczuckiej, która zainicjowała działalność konspiracyjnej „Żegoty”. Ukazuje też sylwetkę Jana Karskiego, emisariusza Polskiego Państwa Podziemnego, który informował aliantów o prowadzonej przez Niemców w Polsce zagładzie Żydów. Mówi też jednak o udziale Polaków w wydawaniu i mordowaniu uciekinierów z gett. Według szacunków po ich likwidacji na terenie Polski ukrywało się kilkaset tysięcy Żydów, z czego duża część poniosła śmierć wydana Niemcom bądź zamordowana przez Polaków.

Dzień dobry Państwu. Dzisiejszy wykład będzie dotyczył samej zagłady, czyli tej strasznej zbrodni, jaka dokonała się na Żydach europejskich między 1941 a 1945 roku. Przy czym kulminacyjny tej zagłady to był rok 1942 do połowy roku 1943. Wówczas przytłaczająca większość Żydów europejskich została eksterminowana w obozach zagłady. To już nie były przypadkowe egzekucje, czy egzekucje planowane, ale dokonywane niejako ad hoc, ale szczegółowo zaplanowane i z ogromną precyzją wykonany pla...