Mentionsy

393. Sesja XXlecia w rocznicę powołania rządu Tadeusza Mazowieckiego - Krzysztof Skubiszewski - nagranie z 2009 roku

Wystąpienie prof. Krzysztofa Skubiszewskiego w czasie konferencji poświęconej 20-leciu powołania rządu Tadeusza Mazowieckiego. Uniwersytet Warszawski, 13 września 2009 r.  

Więcej na: https://wszechnica.org.pl/wyklad/sesja-dwudziestolecia-w-rocznice-powolania-rzadu-tadeusza-mazowieckiego/ 

Normalizacja stosunków z ZSRR, uregulowanie sprawy granicy polsko-niemieckiej oraz integracja Polski z Zachodem to najważniejsze zagadnienia w polityce zagranicznej, przed jakimi stanął powołany we wrześniu 1989 roku rząd Tadeusza Mazowieckiego. O ich realizacji opowiedział prof. Krzysztof Skubiszewski, szef MSZ w rządzie pierwszego niekomunistycznego premiera po wojnie podczas sesji z okazji 20-lecia powołania jego gabinetu.  

Nadrzędnym celem polityki zagranicznej rządu Mazowieckiego było uczynienie z Polski państwa suwerennego, niezależnego od ZSRR. Dlatego obawiano się w Warszawie, jak Moskwa zareaguje na przemiany demokratyczne w Polsce. Skubiszewski zaznaczył, że o ile ostatni przywódca ZSRR Michail Gorbaczow nie zamierzał interweniować w Warszawie, to niewiadomą było, jako zachowają się jego oponenci w Moskwie. - Polska była w swojej emancypacji wówczas osamotniona, dlatego dla zyskania na czasie działaliśmy rozsądnie i stopniowo - zaznaczył były szef MSZ.

Skubiszewski podkreślił, że rząd Mazowieckiego działał w zmiennej sytuacji geopolitycznej. Już w listopadzie 1989 roku, wobec upadku muru berlińskiego, stanął przed perspektywą zjednoczenia RFN i NRD. Rodziło to możliwość potwierdzenia przez Berlin powstałej po II wojnie światowej granicy na Odrze i Nysie, ale rodziło zagrożenie w relacjach z ZSRR. Moskwa była bowiem gwarantem zachodniej granicy Polski, co groziło ingerencją Sowietów w jej wewnętrzene sprawy. - Żadnych gwarancji sowieckich, a później rosyjskich dla Polski nie można było dopuścić. Kto bowiem gwarantuje pewien stan, ten uzyskuje wgląd w sprawę danego państwa w taki czy inny sposób - mówił o ówczesnych obawach Warszawy były szef MSZ. Ostatecznie sprawę udało się załatwić dla Polski pozytywnie w toku konferencji 2+4 (NRD, RFN, Francja, USA, Wielka Brytania, ZSRR).

Rozwiązanie kwestii granicy zachodniej umocniło pozycję Warszawy w relacjach z Moskwą. Pozwoliło to na silniejszy nacisk na wycofanie wojsk sowieckich z Polski. Nota w tej sprawie została skierowany do ZSRR w sierpniu 1990 roku. Jednocześnie Warszawa starała się nawiązywać odrębne relacje z republikami ZSRR. Skubiszewski odwiedził Litwę, Ukrainę i Białoruś. Ale już wcześniej, w marcu 1990 roku, rząd Mazowieckiego poparł deklarację Rady Najwyższej Litwy o przywróceniu niepodległości. - Cała polityka dwutorowa, z jednej strony ZSRR, z jednej strony republiki dała początek polityce polskiej wobec jej  wschodnich sąsiadów. Powiem nawiasem, że była to zupełna nowość w ówczesnej polityce europejskiej - podkreślił były szef MSZ.

Skubiszewski mówił także o strategii Polski w sprawie rozwiązania Układu Warszawskiego. Warszawa stała na stanowisko, że powinno do tego dojść za zgodą wszystkich sygnotariuszy. - Aczkolwiek nie wykluczałem także możliwości wystąpienia z Układu wcześniej przez trzy państwa, mianowicie Czechosłowację, Węgry i Polskę - wspominał były szef MSZ.

Znajdź nas:   
https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/
https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia
https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka
https://wszechnica.org.pl/

Dzień dobry Państwu. Ja króciutko tylko powiem słów parę, ale myślę, że już tutaj wszyscy powinniśmy być, a zatem bardzo serdecznie zapraszam do stołu prezydialnego panów ministrów Krzysztofa Skubiszewskiego, Pana Wicepremiera Leszka Balcerowicza, Pana Ministra Krzysztofa Kozłowskiego, Pana ministra Aleksandra Hala. Proszę państwa, chcę coś za chwilę odczytać, króciutki tekst, ale muszę do tego zrobić tekst. Rzeczywiście 12 września 1989 roku, a wcześniej wydarzenia w sierpniu powołaniem ...