Mentionsy

896. VI wojna syryjska - rozstrzygnięcie sporu o Celesyrię - Krzysztof Izdebski

Wykład Krzysztofa Izdebskiego w ramach konferencji "Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu?", zorganizowanej przez Studenckie Koło Naukowe Historyków UW i Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego [22-23 kwietnia 2024 r.]

https://wszechnica.org.pl/wyklad/vi-wojna-syryjska-rozstrzygniecie-sporu-o-celesyrie/

VI wojna syryjska (170–168 p.n.e.) była jedną z serii konfliktów toczonych między Ptolemeuszami z Egiptu a Seleucydami o kontrolę nad Celesyrią, regionem znajdującym się na obszarze dzisiejszego Libanu, Syrii i Izraela. Konflikt ten miał kluczowe znaczenie dla równowagi sił w regionie Bliskiego Wschodu, a jego rozstrzygnięcie ukazało rosnącą dominację Rzymu na wschodzie.

Seria wojen syryjskich toczyła się głównie pomiędzy dwoma wielkimi państwami hellenistycznymi: Egiptem rządzonym przez dynastię Ptolemeuszy oraz imperium Seleucydów. Stawką była kontrola nad strategicznie ważnym obszarem Celesyrii, który odgrywał kluczową rolę w handlu i militarnym bezpieczeństwie obu królestw.

VI wojna syryjska rozpoczęła się w momencie, gdy młody Ptolemeusz VI Filometor objął władzę w Egipcie. Wykorzystując młody wiek nowego faraona, król Seleucydów Antioch IV Epifanes podjął próbę przejęcia pełnej kontroli nad Celesyrią. Konflikt ten był brutalny, a Seleucydzi początkowo osiągali sukcesy militarne, w tym zdobycie Egiptu i ustanowienie tam kontroli nad dużą częścią terytorium.

Rozstrzygnięcie VI wojny syryjskiej nastąpiło nie dzięki decydującej bitwie między Ptolemeuszami a Seleucydami, lecz dzięki interwencji Rzymu. Po wcześniejszych zwycięstwach nad Kartaginą w wojnach punickich i nad Macedonią w wojnach macedońskich, Rzym stawał się coraz bardziej potężny na arenie międzynarodowej i chciał zabezpieczyć swoje wpływy na wschodzie.

Gdy Antioch IV zagroził całkowitym zajęciem Egiptu, senat rzymski wysłał delegację pod przewodnictwem Gajusza Popiliusza Lajnasza, która spotkała Antiocha niedaleko Aleksandrii w 168 p.n.e. Według przekazów antycznych, Rzymianin narysował wokół króla Seleucydów okrąg w piasku, żądając, aby Antioch zdecydował się wycofać zanim opuści ten krąg. Wobec potęgi Rzymu Antioch nie miał wyboru i zgodził się wycofać swoje wojska.

Rozstrzygnięcie sporu o Celesyrię było wyrazem rzymskiej dominacji na wschodzie. Choć formalnie Rzym nie anektował Celesyrii, jego interwencja pokazała, że to on decyduje o losach regionu, a państwa hellenistyczne były zmuszone liczyć się z jego potęgą. Było to jedno z pierwszych wyraźnych sygnałów, że Rzym zamierza rozszerzać swoje wpływy na wschód, a konflikt w Syrii stał się prekursorem późniejszych bezpośrednich interwencji i podbojów w regionie.

VI wojna syryjska nie tylko zakończyła wielowiekowy konflikt między Ptolemeuszami a Seleucydami o Celesyrię, ale także wyraźnie wskazała na zmieniający się układ sił na Bliskim Wschodzie. Decydująca rola Rzymu w zakończeniu tego konfliktu była dowodem na jego rosnącą potęgę i zapowiedzią jego przyszłej dominacji w regionie. To wydarzenie przyspieszyło ostateczny upadek imperiów hellenistycznych i otworzyło drogę do rzymskiego panowania na wschodzie. Patronem wydarzenia było Muzeum Historii Polski. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #historia #wojnasyryjska #celesyria #rzym #wschód

Szanowni Państwo, dziękuję za możliwość wygłoszenia tego referatu, jak i za obecność. Moje pojęcie na temat granic, na temat peryferium ograniczyłem do miejsca pewnej eskalacji, które daje możliwość interwencji potężniejszego mocarstwa, potężniejszego mediatora, co właśnie chcę zaprezentować, właśnie pokazując Państwu szóstą wojnę syryjską. Na początku trochę geografii, o co w zasadzie toczy się ta wojna. Widzą tutaj Państwo, mamy tutaj obszar cele Syrii, który znajduje się de facto międ...