Mentionsy

31. Choroba Alzheimera - stan wiedzy i niespełnione oczekiwania w 2015 r. - prof. Maria Barcikowska

Wykład prof. dr hab. med. Marii Barcikowskiej wygłoszony został w ramach Tygodnia Mózgu w Warszawie. Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego, Polska Akademia Nauk [21 marca 2015 r.]

Choroba Alzheimera jest najczęstszą przyczyną otępienia w wieku podeszłym. Pierwszy jej opis pochodzi z 1906 i został opublikowany przez Aloisa Alzheimera , niemieckiego psychiatrę i neuropatologa. Alzheimer, będąc i psychiatrą i patologiem, powiązał po raz pierwszy klinicznie rozpoznane otępienie z obecnością zmian patologicznych w mózgu. Te zmiany to złogi białek, amyloidu pomiędzy komórkowo i białka tau w neuronach. Dalsze współczesne już badania wyjaśniły wiele mechanizmów biorących udział w tym procesie, ale pierwszy opis Alzheimera pozostał nie podważony. Choroba Alzheimera przejawia się zaburzeniami pamięci i innych funkcji poznawczych, często zaburzeniami zachowania i nastroju co doprowadza zawsze do niemożności samodzielnego funkcjonowania chorego w codziennym życiu.

Liczbę osób z chorobą Alzheimera (Alzheimer disease AD) na świecie ocenia się obecnie na 15-21 milionów. Ekstrapolując wyniki różnych badań epidemiologicznych, w tym polskich, szacuje się, że w naszym kraju różne postacie otępienia dotyczą około 500 tys. osób, w tym w przybliżeniu połowa z tych osób ma otępienie typu Alzheimera. Jorm już w 1988 roku słusznie przewidywał , że liczba osób z otępieniem, w wybranych 29 rozwiniętych krajach, wzrośnie w roku 2025, w porównaniu z rokiem 1980, kilkadziesiąt do kilkuset procent. Ogólna zasada mówi, że zachorowalność na AD podwaja się mniej więcej w okresach co 5 lat u osób pomiędzy 65 a 85 rokiem życia. Dla ludzi, którzy przekroczyli rok 85 życia zasada ta już nie obowiązuje. W tym przedziale wiekowym, jak się wydaje odsetek przypadków AD zmniejsza się na korzyść otępienia naczyniopochodnego. Należy podkreślić, że w krajach wysoko cywilizowanych: USA, Niemcy, Anglia i Szwecja liczba osób z objawami choroby Alzheimera znacząco spadła dzięki profilaktyce i leczeniu chorób naczyniopochodnych

Prof. dr hab. med. Maria Barcikowska – kierownik Kliniki Neurologii CSK MSWiA, Warszawa. Od dwudziestu pięciu lat prowadzi szeroka działalność naukowo-społeczną jako członek założyciel i członek zarządów licznych towarzystw naukowych, przede wszystkich krajowych. Członek założyciel i wice przewodniczący  Polskiego Towarzystwa Alzheimerowskiego i przewodnicząca Sekcji Alzheimerowskiej ZG PTN. Jest członkiem założycielem, wieloletnim wice przewodniczącym i byłym szefem Rady Naukowej Polskiego Stowarzyszenia Osób z Chorobą Alzheimera. Współautorka Raportu na temat sytuacji chorych z chorobą Alzheimera w Polsce – przygotowanego przez Rzecznika Praw Obywatelskich.