Mentionsy

Wszechnica.org.pl - Nauka
02.01.2023 09:17

358. Tradycyjne budownictwo wiejskie na Warmii i Mazurach - dr Jacek Wysocki

Wykład dr. Jacka Wysockiego – archeologa, pracownika Warmińsko – Mazurskiego Biura Planowania Przestrzennego, autora publikacji „Zróżnicowanie regionalne budownictwa wiejskiego Warmii i Mazur”wygłoszony został na konferencji regionalnej „Rzecz o dziedzictwie na wsi” w Kamionce k. Nidzicy, 2 czerwca 2012 r. [26min]  

Na architekturę Warmii i Mazur bardzo często patrzymy poprzez pryzmat dachów krytych czerwoną dachówką i domów z cegły. Jednak samo zagadnienie jest o wiele bardziej złożone i różnorodne. Współcześnie w granicach woj. warmińsko-mazurskiego można wyodrębnić sześć krain historycznych, a w każdej z nich mamy do czynienia z nieco inną architekturą. W województwie możemy wyróżnić: Powiśle, Ziemię Lubawską, Warmię, Mazury, Barcję, Mazowsze (Poborze). 

Konsekwencją tego stanu rzeczy jest duża różnorodność budynków mieszkalnych, gospodarczych, użyteczności publicznej etc.  Początkowo podstawowym materiałem budulcowym w regionie było drewno, następnie wraz z coraz trudniejszym dostępem do surowca, zaczęto budować domy z cegły i z kamienia. Kamień, jako materiał budulcowy służył na początku tylko do budowy budynków inwentarskich. Niechętnie z niego korzystano, bo był materiałem „zimnym” i trudnym w obróbce.   

Na terenie woj. warmińsko-mazurskiego można wyodrębnić 10 typów ruralistycznych. Najstarsze są to układy owalnicowe i jednodworcze. Te ostatnie to gospodarstwa samotnicze, które pojawiły się na tym terenie już na początku średniowiecza. Pod koniec XIX wieku wraz z parcelację pojawiła się zabudowa kolonijna.  

Na tym terenie występuje także budownictwo grup etnicznych – można natrafić na przykłady osadnictwa holenderskiego sięgające XVI wieku.  

Wykład wygłoszono w czasie konferencji regionalnej „Rzecz o dziedzictwie na wsi” w Kamionce k. Nidzicy, czerwiec 2012 r. Organizatorami spotkania były Fundacja Wspomagania Wsi, Nidzicka Fundacja Rozwoju NIDA, Samorząd Województwa Warmińsko – Mazurskiego przy wsparciu i dofinansowaniu Sekretariatu Regionalnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich oraz Warmińsko – Mazurskiego Biura Planowania Przestrzennego.  

Znajdź nas:      
https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/
https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia
https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka
https://wszechnica.org.pl/

Proszę Państwa, może tutaj prezes Margol niedokładnie powiedział o czym ja będę mówił, raczej nie będę mówił jak to zrobić, żeby było dobrze, a skupię się na tym co zawarte jest w temacie, czyli na temat tradycyjnego budownictwa wiejskiego na Warmii i Mazurach będę mówił. Proszę Państwa, tutaj przedstawiam mapkę naszego regionu. Chciałem powiedzieć, że tak jak tutaj Pani Doktor wcześniej mówiła, wszyscy, którzy przyjeżdżają na nasz teren, zachwycają się i to się dzieje od lat, tą właśnie...

Search in Episode Content

Enter a search term to find specific content in this episode's transcription