Mentionsy

371. Co nauka mówi, a czego nie mówi o mózgach niemowląt i małych dzieci? - prof. dr hab. Ewa Haman, dr hab. Przemysław Tomalski

Zapraszamy na drugi już odcinek rozmów o rozwoju mózgu małych dzieci. W studiu Wszechnicy spotkali się prof. dr hab. Ewa Haman i dr hab. Przemysław Tomalski, grudzień 2022 r.  

W przestrzeni publicznej temat mózgu pojawia się bardzo często, krąży dużo pseudonaukowych treści, często nie sprawdzonych i wątpliwej jakości. Profesor Przemysław Tomalski na rozwoju mózgu się zna. Jako ekspert opowiada nam więc o rozwoju mózgu małych dzieci i o tym co rodzice powinni na ten temat wiedzieć.  

Rozwój mózgu nie przebiega jednostajnie, monotonnie czy równomiernie na przestrzeni pierwszych lat. Pierwsze 3 lata życia dziecka są kluczowe. Badania mózgu pokazują, że w tym okresie (a zwłaszcza na przestrzeni pierwszego roku życia) mamy najbardziej dynamiczne, największe zmiany w zakresie połączeń mózgowych, w zakresie liczby komórek mózgowych. Ten okres pierwszych lat to jest okres najbardziej dynamicznych zmian, kiedy te wpływy środowiskowe mają faktycznie bardzo istotne znaczenie.   

Rozwój biologiczny, embrionalny jest bardzo skomplikowany. W programie rozwoju biologicznego mózgu, mamy zaszytych dużo mechanizmów, które pozwalają temu mózgowi dopasowywać się do środowiska w którym jest. Mamy wiele mechanizmów "plastyczności" dzięki którym sieci mózgowe kształtują się w odpowiedzi na doświadczenia środowiskowe i są jakoś dopasowane do tych rodzajów informacji z jakimi dany mózg, dane dziecko będzie miało do czynienia. Ten proces zaczyna się już w okresie prenatalnym. Wiemy, że już na etapie 28/29 tygodnia ciąży mózg płodu przetwarza dźwięki dochodzące do niego z "zewnątrz". Mózg może "czytać" też różne sygnały fizjologiczne (hormonalne, jak np. kortyzol - hormon stresu), bodźce dotykowe i świetlne zanim przyjdzie na świat.  

Noworodki dzięki doświadczeniom przed urodzeniem, mają już wykształcone preferencje dźwiękowe. Ich mózgi już są nastrojone na odpowiednie "czytanie" mowy ludzkiej, odróżnianie języka z którym miało styczność przed urodzeniem i nakierowane na głos matki. O tym wspominaliśmy w poprzedniej rozmowie: https://youtu.be/Re-ku43u2do 

--

prof dr hab. Ewa Haman z Wydziału Psychologii UW. Profesor prowadzi badania z zakresu psycholingwistyki rozwojowej, dotyczące wczesnego rozwoju językowego, zwłaszcza rozwoju leksykalnego, w różnych kontekstach (jednojęzycznym, wielojęzycznym). Więcej o projektach pani profesor i jej zespole: https://multilada.pl/

dr hab. Przemysław Tomalski, prof. Instytutu Psychologii PAN. Kierownik pracowni Neurokognitywistyki Rozwojowej Babylab https://babylab.edu.pl/, psycholog, kognitywista, naukowiec. Publikuje w obszarze badań czynników ryzyka rozwoju neuropoznawczego z wykorzystaniem nowoczesnych metod obrazowania mózgu (EEG, NIRS). Aktualne projekty profesora dotyczą tego, w jaki sposób codzienne interakcje rodzic-niemowlę kształtują funkcje mózgu dziecka.

Znajdź nas:   
https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/
https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia
https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka
https://wszechnica.org.pl/

Dzień dobry Państwu, dzień dobry Przemku. Dzień dobry Ewa, dzień dobry Państwu. Ewa Hamann z Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego i Przemysław Tomarski z Instytutu Psychologii PAN. Spotkaliśmy się dzisiaj, żeby porozmawiać o wczesnym rozwoju mózgu. Właściwie dlaczego chcemy rozmawiać o mózgu? Dlatego chyba, że w przestrzeni publicznej bardzo dużo pojawia się informacji. To jest w ogóle bardzo modny temat. Każdy chciałby wiedzieć coś o mózgu i co więcej, każdy uważa, że coś o...