Mentionsy

60. Śladami dinozaurów od Tatr do Bałtyku - dr Gerard Gierliński

Wykład towarzyszący XX Festiwalowi Nauki w Warszawie [30 września 2016 r.]

Każdy kręgowiec pozostawia po sobie tylko jeden szkielet, który rzadko zachowuje się w materiale kopalnym. Odciska za to w ciągu życia miliony śladów stóp, które badacze odkrywają znacznie częściej. O takich tropach dinozaurów zachowanych od słowackich Tatr po środek Bałtyku opowiedział podczas popularnonaukowego wykładu w ramach XX Festiwalu Nauki dr Gerard Gierliński.

Paleontolog rozpoczął swoje wystąpienie od wyjaśnienia, w jaki sposób odciski stóp prehistorycznych zwierząt pozostawione miliony lat temu zachowały się do dziś. Następnie opisał, jakimi metodami naukowcy identyfikują ślady dinozaurów. Jak się okazuje, można je przyporządkować do odnalezionych szkieletów gadów na podstawie kierunku stawiania stopy oraz ułożenia znajdujących się na niej poduszek.

Zasadniczą część wykładu prelegent poświęcił odkryciom śladów protodinozaurów i dinozaurów. W Polsce prekursorem ich badań był doc. Władysław Karaszewski, który w 1959 r. opisał tropy odkryte na terenie Gór Świętokrzyskich. Od tego czasu odnaleziono ślady w wielu miejscach. Prelegent opowiedział o tych zidentyfikowanych na terenie Świętokrzyskiego, Śląskiego, a także w słowackich Tatrach i na szwedzkim Bornholmie.

Ostatni fragment swojego wystąpienia dr Gierliński poświęcił legendom, który wzięły swój początek od odkrycia odcisków stóp dinozaurów. Jedna z nich, wyjaśniająca genezę powstania śladu na Czarciej Stopce w Bałtowie, zaprowadziła paleontologa na Roztocze, gdzie odkrył tropy sprzed 70 mln lat.

Na koniec dr Gierliński wymienił muzea, gdzie można obejrzeć ślady dinozaurów.

Dziekuję za przybycie. Mam nadzieję, że mnie dobrze słychać. Dobrze słychać? Przez tak. Będzie to opowieść o dinozaurach. Dinozaurach, ale widzianych nie pod kątem badań nad ich kośćmi, nad ich szkieletami, tylko w sposób jeszcze bardziej detektywistyczny, czyli badań związanych z ich śladami. Podróż poprowadzi śladami dinozaurów. Jeszcze na początek może jakieś pytanie, tak? Słucham. Nie możesz nalaźc to dinozaurów? Nie, bo właściwie nie naleźli w ogóle. Za chwileczkę się wstrząsły. ...