Mentionsy

646. O opiece i udostępnianiu cerkwi greckokatolickiej pw. św. Paraskewy w Kwiatoniu - Jan Hyra

O cerkwi pw. św. Paraskewy w Kwiatoniu opowiedział jej opiekun i przewodnik Jan Hyra. Konferencja „Dziedzictwo kulturowe wsi podkarpackiej i małopolskiej", panel "Nowe życie pod starymi dachami". Bóbrka, 10-11 października 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-opiece-i-udostepnianiu-cerkwi-greckokatolickiej-pw-sw-paraskewy-w-kwiatoniu/ Nazywam się Jan Hyra – jestem przewodnikiem i opiekunem cerkwi w Kwiatoniu, w Małopolsce, powiecie Gorlickim. Świątynia nasza pełni obecnie funkcję filialnego kościoła parafii rzymsko-katolickiej w Uściu Gorlickim.Cerkiew budowana została w pierwszej połowie XVII wieku, jako budowla drewniana, trójdzielna i zorientowana. Historycy określają ją jako północno-zachodnio-łemkowską w wariancie starszym. Natomiast turyści nadali jej kilka innych określeń, a to: perła architektury drewnianej, gotyk łemkowski, cudeńko, puzderko, perełka, a ostatnio baletnica- wszystkie te określenia odnoszą się do smukłości jej wież jak również wystroju wnętrza. Wyposażenie świątyni pochodzi z 1903 i 1904 roku. Polichromię w całości cerkwi wykonał Michał Bogdański mieszkaniec Jaślisk, jego też dziełem są ikony w ikonostasie. Natomiast snycerkę ikonostasu jak i pierwsze ławy do cerkwi wykonał rzeźbiarz Andrzej Szajna z Rymanowa. Dopełnieniem całości wystroju jest kilka starszych elementów. Mianowicie dwa boczne ołtarze z XVIII wieku, XIX-wieczna płaszczennica i kamienna kropielnica z 1750 roku. Cerkiew przechodzi obecnie konserwację. Prace konserwatorskie wewnątrz rozpoczęto w 2005 roku i prowadzone są w miarę pozyskiwania środków finansowych. Podczas prac konserwatorskich przy parapecie chóru, konserwator pani Magdalena Stawowiak odkrywa fragment pierwszego ikonostasu. Przedstawia on Chrystusa Pantokratora, któremu towarzyszą Matka Boska i św. Jan Chrzciciel. W dalszej części malowidła jest 5 apostołów. Dzieło pochodzi z pierwszej połowy XVII wieku, co potwierdziło datowanie cerkwi. Jest to nasze najcenniejsze dzieło poddane obecnie zabiegom konserwatorskim, po zakończeniu których powróci do cerkwi i eksponowane, będzie dodatkową atrakcją wewnątrz świątyni. Kiedy w 1989 roku inwentaryzację cerkwi przeprowadza dr. Ryszard Brykowski, świątynia wymaga gruntownego remontu.Był to dobry czas jak i klimat do rozpoczęcia prac. Dzięki konserwatorowi nowosądeckiemu, panu Zygmuntowi Lewczukowi prace rozpoczęto w 1990 roku i po 2 latach zakończono remont strony zewnętrznej. Na całości świątyni wróciły gonty, przywrócono w ten sposób cerkwi jej naturalny i pierwotny wygląd. Wówczas była potrzeba koordynowania pracami pomocniczymi wykonywanymi przez mieszkańców jak i przygotowanie materiału na budowę, był to początek mojej „przygody „ z świątynią w Kwiatoniu. Od tego czasu zostałem jej opiekunem. Wspólnie z mieszkańcami Kwiatonia w 2000 roku rozbieramy betonowe ogrodzenie. Zostało odtworzone pierwotne z bali drewnianych, kryte gontem. Mieszkańcy chętnie pracowali przy „swojej” jak to często podkreślali świątyni. Turystów od zawsze przyciągała nasza cerkiew. W 2001 roku powstaje Szlak Architektury Drewnianej woj. małopolskiego, który tworzą 253 obiekty zabytkowe (w tym obecnie 8 obiektów będących na liście UNESCO. Początkowo naszą świątynię odwiedzało 2-3 tysiące osób w sezonie, obecnie liczba ta wzrosła do 20-25 tysięcy osób. Powstające gospodarstwa agroturystyczne, pensjonaty, jako jedną z atrakcji dla swoich gości polecają wizytę w cerkwi w Kwiatoniu. Nie brakuje turystów zagranicznych, jednak gro turystów to mieszkańcy Polski. Od pewnego czasu cerkiew w Kwiatoniu stała się miejscem gdzie swoje sakramentalne „TAK” wypowiadają nowożeńcy z różnych stron, niekoniecznie z Polski. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #dziedzictwo #kultura #sztuka #zabytki #religia #cerkiew #unesco

Drodzy Państwo nazywam się Jan Hira, jestem przewodnikiem w cerkwi i a zarazem jej opiekunem w Piatoniu. To jest mała Polska powiat Gorlicki. Drodzy Państwo, świątynia nasza obecnie pełni funkcję filalnego kościoła braw i rzymsko-Katolickiej w Uści Gorlickiej. Zbudowana została w pierwszej połowie XVII wieku jako budowla drewniana, trójdzielna i zorientowana. Historycy określają ją jako północną zachodnią Łemkowska w wariancie starszym. Natomiast turyście nadali jej kilka ciekawych ok...