Mentionsy

Historia BEZ KITU
28.10.2025 18:07

Litwa na rozstajach dziejów od zaborów do niepodległości. Prof. Rafał Wnuk

Nowoczesny naród litewski zaczął się kształtować w drugiej połowie XIX w. Przyszła litewska elita wyrosła z warstwy bogatych chłopów. Szczególnie ważną rolę w litewskim odrodzeniu narodowym odegrał Jonas Basanavičius, który zreformował litewską ortografię, a także przyczynił się do tworzenia kultury narodowej w oparciu o tradycję ludową. Główne zagrożenie dla litewskiej kultury i tożsamości upatrywano w polskiej dominacji. Począwszy od 1905 r. litewski ruch narodowy dążył do wywalczenia autonomii i praw narodowych kosztem Polaków w ramach Imperium Rosyjskiego. I wojna światowa umożliwiała Litwinom proklamowanie w 1918 r. niepodległości. Kością niezgody pomiędzy Polakami i Litwinami było jednak Wilno. Ostateczna klęska koncepcji federacyjnych Józefa Piłsudskiego („bunt” Lucjana Żeligowskiego) sprawiła, że znalazło się ono w granicach państwa polskiego. Od drugiej połowy lat dwudziestych w Republice Litewskiej zaznaczyły się tendencje autorytarne. Od 1926 aż do 1940 r. urząd prezydenta sprawował Antanas Smetona, który poszerzał kompetencje głowy państwa. Po wybuchu II wojny światowej Litwa znalazła się w sowieckiej strefie wpływów, ale początkowo zachowała niepodległość. Dopiero w czerwcu 1940 r. znalazła się pod okupacją sowiecką, a następnie włączono ją w skład ZSRR, jako kolejną republikę. Od tego momentu następowała stopniowa sowietyzacja kraju.Zapraszamy do wysłuchania i obejrzenia rozmowy z prof. Rafałem Wnukiem, dyrektorem Muzeum II Wojny Światowej i pracownikiem KUL Jana Pawła II.#litwa #aušra, #JonasBasanavičius, #wilno , #piłsudski, #LucjanŻeligowski, #LitwaŚrodkowa, #Smetona, #sowietyzacja#historiabezkitu Zapraszamy do wsparcia naszej działalności poprzez serwisy: Patronite.pl/historiabezkitu.pl czyBuycoffee.to/historiabezkituZajrzyjcie również na naszą stronę internetową: https://historiabezkitu.pl

Zapraszam na rozmowę realizowaną wspólnie z Muzeum II Wojny Światowej. Dzisiaj moim gościem jest pan profesor Rafał Wnuk, dyrektor Muzeum II Wojny Światowej oraz pracownik Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Dzień dobry panie profesorze. Dzień dobry, dzień dobry. Chciałbym z panem dzisiaj porozmawiać na temat... współczesnych dziejów Litwy. Oczywiście kraj dla nas szczególny, kraj, z którym żeśmy jako Polacy dzielili państwowość przez wiele stuleci. Kraj, który też padł ofiarą, że tak pow...

Search in Episode Content

Enter a search term to find specific content in this episode's transcription

Named Entities

Person 6 mentions
Variations: Voldemarasem
Organization 6 mentions
Person 6 mentions
Variations: Smetona
Person 4 mentions
Variations: Żeligowskiego
Person 3 mentions
Person 3 mentions
Variations: Piłsudskiego
Person 3 mentions
Organization 2 mentions
Organization 2 mentions
Person 2 mentions
Person 2 mentions
Organization 2 mentions
Person 2 mentions
Organization 2 mentions
Person 2 mentions
And 5 more entities...

Recent Episodes